Araç Satımında Noter İşlemleri Nelerdir?

Türkiye’de araçların devir işlemlerinin yapıldığı resmi kurum noterlerdir. Noter süreci araç satış ve alış işlemlerinde büyük bir dikkat gerektirmektedir. Çünkü yasal prosedürler kimi alıcı veya satıcılara karmaşık gelebilmektedir. Bu yüzden noter işlemlerine gerekli önemi vermeli ve sorun yaşanmaması için dikkatle hareket edilmelidir. Notere gitmeden önce bazı önemli noktaların göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Satış işlemlerine ilk olarak kapora alarak başlayabilirsiniz. Kaporayı aldıktan sonra satış için gerekli evrakları toplamaya başlamanız gerekmektedir. Noter devrinde talep edilen belgelerin büyük bir kısmı satıcının hazırlaması gereken belgelerden oluşmaktadır. Araç satışı için satıcının hazırlaması gereken belgeler şu şekildedir;

• Geçerli bir kimlik kartı 
• Ruhsat 
• Trafik belgesi
• Eğer başka biri sizin adınıza satış işleminizi yapacaksa bunun için gerekli olan vekaletname.

Kontrol edilmesi veya toplanması gerekli olan diğer belgeler ise şunlardır:

• Aracınızın; Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ya da üzerine kayıtlı bir trafik cezası borcunun olup olmadığı sorgulanmalıdır. Ödenmemiş bir vergi borcu veya trafik cezasının sorumluluğu satıcıya aittir. Aracın vergi borcu veya trafik cezası olması halinde araç satımı gerçekleştirilemez. 
• TÜVTÜRK’ün verdiği araç muayenesi hizmetinin sorgulanması ve araç muayenesi yaptırılmamış ise yaptırılması gerekmektedir.  Araç muayene ücretini satıcı taraf ödemelidir. Plakanın üzerinde yer alan muayene pulunu kontrol ederek aracın muayene tarihini öğrenebilirsiniz. Aracın muayenesi yoksa satış işlemi gerçekleşmez.
• Araç, kredi gibi ödeme yöntemleri ya da başka bir nedenden dolayı ipotekli ise satışın gerçekleşmesi bazı şartların gerçekleşmesi gerekmektedir. Borcu alıcıya devretmeniz veya satıcı olarak borcu kendiniz ödemeniz şarttır. 
• Zorunlu Trafik Sigortası olmayan araçların satışı gerçekleşmez. Bu nedenden dolayı satıştan önce mutlaka Zorunlu Trafik Sigortası poliçesinin yenilenmesi gerekmektedir.

Noter araç satışı için gerekli belgeleri eksiksiz bir şekilde toplamalısınız. Noter işlemleri, sanılanın aksine uzun sürmez:

• İlk olarak görevli memurlar aracın ruhsatı ile satıcı ve alıcının kimliklerini talep eder. Eğer bir vekil var ise ilgili vekaletnamenin gösterilmesi gerekir. 
• Daha sonra görevli memur kimlik bilgilerini kontrol eder ve sizden diğer belgeleri ister.
• İlgili bir belgenin eksik veya yanlış olması durumunda satış işlemi gerçekleşmemektedir. 
• Vergi borcu, trafik cezası veya ipotek gibi araç satışına engel bir durum olup olmadığı kontrol edilir.
• Gerekli kontroller yapıldıktan sonra eğer satışa engel bir durum söz konusu değilse satış sözleşmesi, noter memurları tarafından hazırlanıp alıcı ve satıcıya sunulur. 
• İmzalar atıldıktan sonra tescil işlemine geçilir. Araç, alıcıya tescil edilir ve noter devir işlemi gerçekleşmiş olur.
• Noter ücretini (301 TL) alıcının ödemesi gerekmektedir.
• Satıcı adına düzenlenen ruhsatın iptal işlemi gerçekleşir ve yeni bir tescil belgesi hazırlandıktan sonra satış belgesi sunulur. Böylece noter satış işlemleri gerçekleşmiş olur.

Araba Satışı Sırasında Gerekli Belgeler Nelerdir?

Araba satışı esnasında gerekli belgelerin eksiksiz bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Bu belgeler, aracın bulunduğu ile veya şehre göre farklılık gösterebilmektedir. Genel olarak araç satışında kullanılan belgeler şu şekildedir;

• Kimlik belgesi,
• Noter onaylı satış belgesi,
• Vergi ilişik kesme belgesi,
• Plaka numarası,
• Trafik belgesi,
• Tescil belgesi,
• Vergi numarası,
• Trafik sigortası poliçesi,
• Satış işlemleri 3. bir kişi tarafından gerçekleştirilecekse vekalet.

1. Geçerli kimlik belgesi

Noterde işlem yapılabilmesi için ilgili kişilerin kim olduklarını belirten kimlik belgesi şartı vardır. Kimlik belgesinin T.C kimlik numaralı ve fotoğraflı olması gerekmektedir. Geçerli bir kimlik belgesine sahip olmak veya eski kimlik belgenizi yenilemek için Nüfus Müdürlüklerine başvuru yapabilirsiniz. 

2. Noter satış belgesi

Noter satış sözleşmesi hem alıcının hem de satıcının haklarını korumaktadır. Noterde imzalanan bu resmi satış belgesi sayesinde maddi haklarınızla ilgili olarak yaşanan veya yaşanacak olan sorunların (eksik ödeme, habersiz olan borçların yeni alıcı üzerine aktarılması gibi) önüne geçilmektedir. Noter satış belgelerinin bir örnekleri Trafik Şubelerinde bulunmaktadır. Noter satış belgelerinin kaybolması durumunda noterden veya Trafik Şubelerinden edinebilirsiniz. 

3. Tescil ve trafik belgesi

Araç tescil belgesi, aracın ve sürücünün bilgilerini içinde barındıran belgedir.  Aracın trafiğe uyumlu olup olmadığı gibi durumlar değerlendirilerek bu belge araç sahiplerine verilmektedir. Araç tescil belgesine sahip olan kişiler bu belgeyle trafiğe çıkabilirler. Aynı zamanda araç tescil belgesine sahip olan araçlar resmi olarak varlığının kanıtlandığı araçlardır. Araç tescil ve trafik belgesine sahip olmak için trafik alanıyla ilgili olan Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yetkili kurumları veya doğrudan müdürlükler ile iletişim kurulmalıdır. 

4. Vergi numarası

Vergi numarası, tüzel ve gerçek kişilerin kamu ve özel kuruluşlarda yapılan işlemlerin kayda alınması için verilen bir numaradır. Vergi numaraları ile yapılan tüm işlemler resmi olarak kayıt altına alınmaktadır ek olarak vergi mükelleflerinin tüm hareketleri görüntülenebilmektedir. Araç alan kişi vergi mükellefi olacağından dolayı noterde vergi numarası üzerinden işlem gerçekleştirilmektedir. Noter işlemlerinde vergi numarası olması zorunludur. Eğer aracın kayıtlı olduğu vergi numarası üzerine vergi borcunun olması durumunda borcun ödeme işlemi gerçekleştirilmeden satış işlemi yapılamamaktadır.  

Türk vatandaşları T.C. kimlik numaralarını vergi numarası olarak da kullanabilecekleri için ayrıca vergi numarası almalarına gerek yoktur. Gerekli olduğu durumlarda ise vergi numarası her il ve ilçede vergi dairelerinden alınabilmektedir. 

5. Araç plaka numarası

Tüm ülkelerdeki otomobillerden motosikletlere kadar motorlu araçların hepsine verilen rakam ve harflerden meydana gelen numara levhasına plaka denir. Ayrıca plakasından araca ait tüm geçmiş kayıt bilgisine ulaşılabilmektedir. Bu yüzden noter işlemlerinde gereken belgeler içerisinde araç plaka numarası olmazsa olmazlardandır. 

 Araç plaka numarası almak istiyorsanız eğer sıfır bir aracınız varsa çok fazla uğraşmanıza gerek kalmayacaktır. İlk olarak trafik müşavirleri tarafından ya da aracınızı aldığınız bayi tarafından plakanızı sorgulatarak, hangi trafik şubesinde olduğunu tespit ediyorsunuz. Daha sonra araç sahibi olarak isteğinize özel plakayı sistemden ayırtarak ve şubeye giderek gerekli harcı ödemeniz durumunda yeni bir plakaya sahip olabilirsiniz. Eğer 2. el araç sahibi olmak istiyorsanız, araç alımı esnasında noter plakayı değiştirmek isteyip istemediğinizi size sormaktadır. Eğer plakayı değiştirmek istiyorsanız notere ücreti ödedikten sonra EGM sitesinden plaka ayırtma işleminiz gerçekleştirilmektedir. Bölge trafik müdürlüğüne gidilerek eski plaka ve nüfus cüzdanı verilmektedir. Araç ve plaka için gerekli dosyalar oluşturulduktan sonra ruhsata bilgiler işlenir ve ruhsatınız ile Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası’na gidip plakanızı alabilirsiniz.

6. Trafik sigortası poliçesi

Zorunlu Trafik Sigortası, motorlu araç sahiplerine devlet tarafından yapılması gerekli olan ve kaza sonucunda diğer araçlar veya üçüncü şahıslara vereceğiniz zararlar için güvence sağlayan bir sigorta türüdür.  Noter işlemlerinde trafik sigorta poliçesi mutlaka olması gereken evraklardan bir tanesidir. Eğer bir trafik sigortası poliçesi yaptırmak istiyorsanız; tüm sigorta acenteleri ve sigorta hizmeti veren banka şubelerine giderek veya internet üzerinden kolayca trafik sigortası sahibi olabilirsiniz. Acentelerden veya yine internet üzerinden farklı sigorta şirketlerinden teklifler alabilirsiniz.

7. İlişik kesme belgesi

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) mükelleflerine kolaylık olması amacıyla yaptığı basın açıklamasına göre mükellefler, “motorlu taşıtların satış veya devrine ait ilişik kesme belgesi izin belgesini aracın kayıtlı bulunduğu vergi dairesine gitmeden araçlarının satış veya devri sırasında bulundukları il ya da ilçedeki motorlu taşıtlar vergisini tahsil edebilecek herhangi bir otomasyonlu vergi dairesinden başvurdukları süre zarfında alma hakkına sahiptirler. İlişik kesme belgesi araçla ilgili tüm sigorta, vergi veya üzerinizde bir borç varsa bunlardan mesul olma durumundan feragat etmek anlamına gelmektedir. Yani bir aracı satmadan önce aracın bütün sorumluluğunu da devretmeniz gerekmektedir. Bu yüzden ilişik kesme belgesi alınmalıdır. 

8. Vekalet belgesi

Araç satımında araç satış vekaleti noterler tarafından hazırlanmaktadır. Vekil olarak tayin edilen bir kişi ruhsat sahibi olan bir kişi adına araç satımını başka bir kişiye yapabilmektedir. Araç satış bedelinin tamamını teslim alabilmektedir. 

Birine vekalet vermek için gerekli olan belgeler ise şunlardır; 

• 2 adet fotoğraf
• Vekalet verilecek şahısın adı soyadı ve kimlik numarası
• Vekalet verecek olan kişinin nüfus cüzdanı
• Ruhsat bilgileri

Vekaletname imzalamak için notere gidilmektedir. Noter huzurunda imzalanan anlaşma için kişi kendine bir vekil tayin edebilmektedir. Fakat vekalet vermek için notere gitmek zorunlu değildir. Vekalet veren kişinin kimlik fotokopisi ile vekalet verilerek tüm işlemler tamamlanabilmektedir.

Noter Araç Satış Masrafı Ne Kadardır?

Noter araç satışı için masraf tutarı aşağıda verilmektedir;

• Noter evrak bedeli 148,50 TL
• Noter ücreti 54 TL
• Belge Baskı bedeli 22 TL
• Sıfır araç satış bedeli 171 TL
• Noter araç satış bedeli 224,50 TL’dir.

Notere Gitmeden Önce Neler Yapılmalıdır?

Notere araç alımı ve satımı için gitmeden önce bazı işlemlerin yapılması gerekmektedir. Bu işlemler aşağıda sıralanmaktadır;

1.MTV Sorgulaması: Öncelikle satışı yapılacak aracın mevcut yıl veya önceki yıllardan kalan borçlarının bulunmaması gerekmektedir. Eğer aracın üzerinde Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) bulunursa aracın devir işlemleri gerçekleştirilmemektedir. Eğer notere gittiğinizde aracınızda MTV borcu çıkarsa, vergi daireleri veya ilgili bankalardan borcunuzu kapatarak devir işlemlerine devam edebilirsiniz. 

2. Hak Mahrumiyeti (haciz-rehin): Aracın üzerinde kredi ya da daha farklı bir durumdan dolayı hak mahrumiyeti (haciz-rehin) bulunuyorsa bu durumda aracın satış işlemi yapılamamaktadır. Aracın hangi sebeple olursa olsun hak mahrumiyeti olduğu öğrenilmeli ve bu engel kaldırıldıktan sonra satış işlemine devam edilmelidir. 
3. Trafik Cezaları: Satış yapılmadan önce aracın üzerinde bir trafik cezası olup olmadığı satıcı tarafından kontrol edilmelidir. Eğer araçta ödenmemiş bir trafik cezası bulunuyorsa bu satışa engel bir durumdur. Cezalar ödendikten sonra satışa devam edilmektedir. 
4. Araç Muayene Kontrolü: Araç satışı yapılmadan önce mutlaka satıcı tarafından aracın son muayenelerinin yaptırılmış olması gerekmektedir. Eğer aracın muayene tarihi geçmiş ise bu satışa engel bir durumdur. Böyle bir durumda aracın muayenesi yapılarak satış işlemine devam edilmektedir. 
5. Adres Kayıt Sistemi: Noterde satış işlemleri gerçekleştirilmeden önce, alıcı ve satıcının adres bilgileri güncel ve kayıtlı olmaları gerekmektedir. Aksi bir durumda aracın devir işlemi gerçekleştirilmemektedir.

Notere Sadece Alıcı mı Gider?

Araç alım ve satım işlemlerinde noterde hem alıcı hem de satıcının bulunması gerekmektedir. Çünkü noter huzurunda arabanın satışı için gerekli belgelerin imzalanması gerekmektedir. Arabanın satışının gerçekleştirilmesi için bu belgelerin imzalanması şarttır. Bu yüzden hem alıcının hem de satıcının noterde olması ve belgeleri imzalamaları gerekmektedir.

Otomobil Alım Satım Vergisini Kim Öder?

Noterde araç satışı yapılırken araç devir ücreti alıcı tarafından ödenmektedir. Satıcı herhangi bir noter ücreti ödememektedir.

Araç Devir İşlemi Ne kadar Sürer?

 Eksiksiz hazırlanan belgeler notere sunulduktan sonra gerekli incelemeler yapılmaktadır. Eğer yukarıda bahsettiğimiz satışa engel olacak hususlar söz konusu değilse ve noter satış işlemleri için gerekli olan evrakların hepsi doğru olarak teslim edildiyse satış ve devir sözleşmeleri hazırlanır. Ortalama 30 dakika içinde satış işlemi tamamlanmış olmaktadır.

Araç Alım Vekaleti Nasıl Verilir?

Araç alım vekaletini vereceğiniz kişiyle veya o kişinin nüfus cüzdanı fotokopisiyle notere başvurarak araç alım vekaleti işlemleri gerçekleştirilmektedir. 

Araç alım vekaleti için gerekli belgeler şunlardır; 

• 2 adet fotoğraf
• Vekalet verecek olan kişinin nüfus cüzdanı
• Vekalet verilecek kişinin kimlik numarası adı ve soyadı
• Ruhsat bilgileri

Noter ‘de Araç Ücreti Ödenir mi?

Noter huzurunda ödeme yaparken alıcı ve satıcının hakları korunmaktadır. Bu yüzden gerekli önlemlerin alınmasına dikkat edilmektedir. Noterde araç satışı gerçekleştirirken satıcı adına bir çek düzenlenir ve “ödeyiniz” yazılması gerekir. Satıcı adına blokeli olarak düzenlenen çek ile alıcı notere gelir, noterde yapılacak olan işlemler sırasında blokeli olan çek satıcıya verilir. Satıcı noterde olan işlemleri tamamladıktan sonra bankaya giderek kendi hesabına parayı aktarabilir. Ayrıca araç satışında yüksek meblağlı ödemeler için EFT, havale, çek gibi transfer yöntemlerinin kullanılması tavsiye edilmektedir. Hem alıcı hem de satıcının güvenliği için nakit ödeme tavsiye edilmemektedir.