Diferansiyel Nedir?

Diferansiyel

Diferansiyel Nedir?

Kullandığımız araçların çalışmaları için bazı önemli parçaları vardır. Bu parçalar arasında motor, şanzıman, debriyaj, aks, şasi ve diferansiyeli sayılabilir. Diferansiyel araçlar için önemli bir parçadır. Diferansiyel bir arabada her iki tekerleğin arasında yer alan devir dengesini sağlayan bir parçadır. Araç kullanırken virajları daha dengeli ve güvenli almamızı sağlar. Otomobiller virajları dönerken iç kısımdaki tekerlek ile dış kısımda kalan tekerleğin farklı hızlarda dönmesini sağlar. Tekerlekler aynı hızda dönerlerse otomobil takla atabilir. 

Diferansiyel Ne Demek?

Diferansiyel bir akstaki devir dengesini sağlar. Araçlarda ki tekerleklerin dönüş hızlarını motordan gelen gücü, şanzıman diferansiyele ulaştırır ve diferansiyelden tekerleklere gider.

Otomobil diferansiyeli ilk olarak Onésiphore Pecqueur tarafından 1827 yılında bulunmuştur. İlk olarak buharla çalışan araçlarda kullanıldı. 19. yüzyılın içten yanmalı motorlar çıktığında iyi bilinen bir motor parçasıydı. Diferansiyel parçaları olarak; temel gövdesi, ayna dişli, mahruti dişli, istavroz dişliler, aks dişliler ve yağ tabasıdır. 

Diferansiyel Ne İşe Yarar?

Kısaca motordan gelen gücü tekerleklere iletmektir. Diferansiyelin neler yaptığı aşağıdaki gibidir.

  • Motordan gelen gücü tekerlere iletmek. Motordan gelen gücü şanzıman tarafından diferansiyele iletilir. 
  • Diferansiyel şanzımandan gelen gücü dönme hareketiyle tekerlere iletir.
  • Virajlarda dönüş yaparken, iç kısımda kalan tekerin dış kısımda kalan tekerden daha farklı dönmesini sağlamak.
  • Virajlarda yay biçimi bir yol izleneceğinden dolayı araçtaki tekerlerin farklı hızda dönmesi gerekir. Diferansiyel iç tekerleklerin daha az dış tekerleklerin daha çok dönmesini sağlar.
  • Tekerleklerin atacağı tur sayısı diferansiyel tarafından belirlenir.
  • Motorlardan gelen dönüş hızları öncelikle şanzıman tarafından düzenlenir ve diferansiyele iletilir. Diferansiyelde bu hızı virajın keskinliğine göre ayarlar ve tekerlere iletir.

Diferansiyel Nasıl Çalışır?

Otomobillerde, diferansiyelin kullanışı önden çekiş ve arkadan çekiş araçlarda çalışma sistemi farklıdır. Diferansiyelin yaptığı görev önden çekiş ve arkadan çekiş araçlarda aynıdır.

Diferansiyel kutusu arkadan çekişli araçlarda arka dingilin ortasında bulunur. Otomobilin vites kutusundan alınan dönme hareketi şaft mili ile diferansiyele iletilir. Şaft milinden, mahruti dişlisine iletilir. Mahruti dişlisi, ayna dişlisine dönüş hareketi ile iletilir. Ayna dişli dönüş hareketini istavroz dişlisine iletir. Son olarak istavroz dişlisi sol ve sağ arka aks dişlerine iletir. Önden çekiş araçlarda, kullanılan şanzıman, diferansiyel ve vites kutusu bir dişlinin içerisindedir. Aks milleri şanzıman diferansiyel kısmına giriş yaparlar.

Diferansiyel Çeşitleri Nelerdir?

Açık diferansiyel her iki tekerleğin farklı hızda dönmesini sağlar. Kilitli diferansiyel her iki tekerleğin aynı hızda dönmesini sağlar. Sınırlı kaymalı diferansiyel, Belirli bir dönüş hızına kadar iki tekerin dönüş hızı farklıdır. Belirli bir dönüş hızından sonra iki tekerin dönüş hızı aynıdır. Diferansiyel çeşitlerini aşağıdaki gibidir;

  • Açık Diferansiyel (Klasik Diferansiyel)
  • Kilitli Diferansiyel
  • Sınırlı Kaymalı Diferansiyel
  • Dinamik tork kontrollü Diferansiyel

Diferansiyel Nedir?, Araç Değerlemenin En Güvenilir Yolu

Diferansiyelin Görevleri Nelerdir?

Otomobillerin virajları güvenli şekilde alması için diferansiyele ihtiyaçları vardır. Diferansiyel, motordan çıkan dönme gücünü tekerlere iletir. Virajlarda tekerlerin farklı hızla dönmesini sağlamaktadır. At arabalarında diferansiyel olmadığı için at arabalarını sürmek oldukça zordur. 

Diferansiyel Nerelerde Kullanılır?

Otomobillerde bir çok önemli parça vardır. Diferansiyel bu parçalardan bir tanesidir. Otomobillerde diferansiyel virajlarda araçların dönüşünü kolaylaştırıyor. Diferansiyel, tüm araba modellerinde kullanılır. Benzinli, elektrikli ve mazotlu yakıt tipleri olan araba modellerinde diferansiyel kullanılır. 

Diferansiyel Ne Zaman Kullanılır?

Diferansiyel, araçların virajlarda dengeli bir şekilde yol tutmasını sağlayan bir motor parçasıdır. Diferansiyel otomobilin virajlarda tekerleklerinin farklı hızda dönmelerini sağlıyor. Diferansiyel virajlı yollarda kullanılır.

Diferansiyel Olmadan Araç Çalışır mı?

Diferansiyel, hemen hemen her arabada vardır. Diferansiyel bulunmadan önce arabalar vardı. 

Yeni nesil otomobillerde diferansiyel olmadan çalışmaz. Araç çalışsa dahi, otomobili öyle sürmek doğru değildir. Her dönüş yaptığınızda kaza yapma ihtimaliniz yüksektir.

Güvenli bir yolculuk için araçlarda diferansiyel şarttır.

Diferansiyel Bozulursa Ne Olur?

Diferansiyel arıza yaparsa otomobil büyük ihtimalle çalışmayacaktır. Diferansiyelin nasıl bir arıza verdiği önemlidir. Böyle durumlarda bir an önce tamir yapılması önemlidir. Diferansiyel parçalarının bazen değişmesi gerekir. Diferansiyel parçaları oldukça pahalıdır. 

Diferansiyel Arızası Nerden Anlaşılır?

Diferansiyel arızasını birçok nedenle anlayabiliriz. Diferansiyel arızası araç hareket halindeyken duyulan uğultu sürtünme vb. sesler otomobilin hızının arttığında seslerinde artmasında anlayabiliriz. Aracın hızıyla artan titreşimler, Aracın lastiklerinin düzensiz ve fazla aşınması ile anlayabiliriz. Otomobil yol tutuşunun azalması, virajlarda araç kontrolünün zorlanmasından anlayabiliriz. Araba ilk hareket ettiğinde vuruntu sesi, otomobil hareket halindeyken yanık kokuları gelmesinden anlayabiliriz. Otomobilin altında görülen motor yağına benzer yağlar görmekle anlayabiliriz. Yanlış yağ kullanımı, yağın olması gerekenden fazla kullanılması ve vites değiştirirken ses gelmesi ile anlayabiliriz.

Diferansiyel Nasıl Tamir Edilir?

Diferansiyel arızası tamir edebilmesi için öncelikle sorunun ne olduğu bulunması gerekir. Diferansiyel sorunu yanlış yağ kullanımı veya gerektiğinden fazla yağ kullanımı ise, Bu sorun otomobili servise götürülerek çözülür. Otomobilde görünen arıza sebebi, yağ kaçağı ise bu sorunun birçok sebebi olma ihtimali vardır. Otomobili bir servise götürülerek otomobile baktırılır. Araçta görünen sorun virajlarda diferansiyelden gelen ses veya virajları zor dönmek ise, Aracın dişlileri ya zarar görmüştür ya da kırılmıştır. En kısa sürede araç servise götürülüp baktırılmalıdır. 

Diferansiyel Neden Ses Yapar?

Diferansiyelden ses gelmesi daha çok artan dişli boşluklarından kaynaklanır. Diferansiyel sesi direksiyonu sağa sola döndürülmesi ile değişmez. Bilye sesinde otomobilin hızlanmasına bağlı olarak diferansiyelden gelen ses artar. Sesin hangi taraftan geldiğini tespit etmek için düz bir yolda aracı durdurup vitesi boşa alın. Direksiyonu sağa sola çevirin hangi taraftan ses geliyorsa problem o taraftadır. 

Diferansiyel Yağı Kaç Kilometrede Değiştirilmelidir?

Toplum arasında değişmez diye ağızdan ağıza söyleniyor. Hiçbir mekanik sistemin yağ değişimi sonsuza kadar sürmez. Her bir yağın değişim için değişim yılı ve km ömrü bulunuyor. Diferansiyel araç yağının değişimi, araçların modeline, türüne ve yapısına göre değişiklik göstermektedir. Ortalama 4 yıl veya 100.000 km de bir diferansiyel yağı değişimi yapmalısınız. Aracınız ile ilgili en net bilgiye kullanım kitapçığı ile ulaşabilirsiniz.

Diferansiyel Nedir?, Araç Değerlemenin En Güvenilir Yolu

Hız Diferansiyeli Nedir?

Dönüş açıları standart olan araçların dışında  önden çekişli  araçların direksiyonunu aşağıya yukarı yönde harket etmesi doğrultusunda ki direksiyon kabiliyeti bulunan mafsalları bünyelerinde barındırırlar. CV mafsallar, özellikle torku büyük olan motorda kullanılarak dönüş açısındaki performansı yükselmektedir. Dönüşlerde ve virajlarda gelen kuvvet ne kadar yüksek olursa olsun yumuşak bir şekilde iletir.

Diferansiyele Benzer Diğer Araba Parçaları Nelerdir?

Arabalar bir makinedir. Makineler bir bütün olarak hareket ederler. Bir parçası eksik veya yanlış hareket ettiği zaman ya bozulurlar ya da çalışmazlar. Araçlarda diferansiyel dışında parçalarda vardır. Diferansiyele benzer en yakın araba parçaları; debriyaj sistemi, şanzıman (vites kutusu) ve aks makineleridir. Debriyaj sistemi, şanzıman ile motor arasında bir köprüdür. Motor, üretilen enerjinin iletilmesi ve kesilmesini şanzıman ile yapar. Şanzıman sistemi, motordan baskı balata ile aldığı gücü istenilen tork ile diferansiyele iletir. Günümüzde birçok şanzıman modeli vardır. Şanzıman motordan aldığı enerjiyi tekerleklere iletir. Şanzıman araçlarda öneme sahiptir. Bir çok çeşit şanzıman modeli vardır. Büyük Manuel şanzıman, yarı manuel şanzıman, tam otomatik şanzıman, çift kavramalı otomatik şanzıman ve sürekli değişken şanzımandır. Aks halk arasında dingilde denir. Diferansiyelden aldığı dönüş hareketlerini tekerlere iletir. Çelik malzemeden imal edilmektedir.