Araç Muayenesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
Araç muayenesi yaptırmak, 2918 Karayolları Trafik Kanununun 34. maddesine göre zorunludur. Çünkü bu madde gereğince trafiğe çıkan tüm motorlu veya motorsuz taşıtlar trafik ve yolcu güvenliğine uygun nitelikler taşımalıdır. Trafik muayenesinin amacı trafiğe çıkan araçların var olan kusurlarını gidererek bu araçların sebep olacağı kazaları önceden önleyebilmektir. Araç muayenesi belirli zaman aralıklarında yapılmaktadır. Bu zaman aralıklarını düzenli bir şekilde takip etmek önemli ve zorunludur. Eğer aracın muayene zamanı geldiği halde muayenesi yapılmazsa bu durumun tespiti ile para cezası uygulanmaktadır. Aracın trafiğe çıkması konusunda kısıtlama konulur ve en yakın muayene istasyonuna yönlendirilir.
Araç Muayene Periyodları Nedir?
Araç muayene periyodları şu şekildedir;
1. Lastik Tekerlekli Traktör
Lastik tekerlekli traktörler ilk üç yaş/yıl ve sonrasında her iki yılda bir olacak şekilde muayene ettirilmelidir.
2. Diğer Motorlu Araçlar ve Her Türlü Römorkları
Diğer motorlu araçlar ve bu sınıfa dahil olan her türlü römorkları ilk bir yaş/yıl ve sonrasında her yılda bir olacak şekilde muayene ettirilmelidir. (Otobüs, kamyon, taksi gibi ticari araçlar bu gruba dahildir.)
3. Hususi / Resmi Otomobiller ve Her Türlü Römorkları
Bu kategoriye sahip araçlar ve römorkları ilk üç yaş ve daha sonrasında her iki yılda bir muayene işlemi gerçekleştirilmelidir. (M1G sınıfına dahil olan resmi ya da hususi olarak kullanılan arazi araçları da bu grupta yer almaktadır.)
4. İki veya Üç Tekerlekli Araçlar ve Her Türlü Römorkları
Bu kategoride bulunan araçlar ve her türlü römorkları ilk üç yaş/yıl ve sonrasında her iki yılda bir muayene ettirilmesi zorunludur.
Araç Muayenesinde Nelere Bakılır?
Araç muayenesi sırasında aşağıda verilen sistem veya parçaların kontrolü yapılmaktadır;
1. Egzoz Emisyonu
Egzoz emisyonu bir araç için oldukça önemli parçalardan bir tanesidir. Emisyon sayesinde bir aracın yarattığı hava kirliliği tespit edilebilir. Bu nedenden dolayı egzoz emisyonu düzenli olarak test edilmeli ayrıca egzoz sistemlerinin normal şekilde çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Bunu yüzden araç muayenesi esnasında araç egzoz emisyonu testine tabii tutulmaktadır. Egzoz emisyonu ölçümü, resmi ve binek araçlar için ilk üç yılın sonunda 1 kere sonrasında ise 2 yılda bir yapılmalıdır. Diğer motorlu taşıtların ise her sene egzoz emisyonu ölçümü yaptırmaları zorunludur. Elektrikli veya hibrit araçların egzoz emisyonu testi yaptırmasına gerek yoktur muaf durumdadır.
2. Araç Borcu
Araç muayenesi öncesinde aracın üzerine kayıtlı bir borcun olup olmadığı önemlidir. Eğer aracın üzerine kayıtlı bir borç olması durumunda aracın muayenesi yapılamaz. Araç üzerinde olabilecek borçlar aşağıdaki gibidir.
- Vergi Borcu
- Trafik Sigortası Borcu
- Ödenmemiş Trafik Cezası
- OGS/HGS Geçiş Ücreti Cezası
3. Zorunlu Trafik Sigortası
Aracın trafiğe çıkabilmesi ve hem sürücü hem de yayaların güvenliği adına her araca zorunlu trafik sigortası yaptırmak zorunludur. Bu yüzden zorunlu trafik sigortası bulunmayan araçlar araç muayenesinden geçer not alamazlar.
4. Aydınlatma Sistemleri
Araç aydınlatma sistemleri sürücünün güvenliği için büyük bir önem arz etmektedir. Çünkü aydınlatma sisteminde sorun olan bir araç kazalara meyilli hale gelecektir. Hem sürücünün hem de başka sürücülerin can ve mal güvenliği için aracın aydınlatma sistemlerinin belirli bir kurala uygun olacak şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Olması gereken düzenlemeler şu şekildedir:
- Kamyon, römork veya yarı römork araçların büyük araç olduklarından dolayı gece görünürlüklerinin artması güvenlik açısından oldukça önemlidir. Bu yüzden bu tip araçların yanlarına ve arkalarına görünür bir şekilde reflektif şeritler takılmalıdır. Ayrıca bu şeritler eğer aracın yan tarafında ise beyaz ve sarı renkte arka kısmında ise kırmızı ve sarı renkte olmalıdır. Bu şeritler onaylı olmak zorundadır.
- (XENON) fara sahip olan motorlu araçlarda ise otomatik çalışabilen far ayar mekanizması ve far yıkama ve temizleme mekanizması bulundurulması zorunludur.
- Traktörlerde Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin yayınladığı kurallara uygun olarak flaşlı yanıp sönen ve dönen sarı ışıklı uyarı lambası bulunmalıdır. Ayrıca traktör römorklarında 2 adet arka işaret levhası bulunması zorunludur.
- Araçlarda kullanılan ön aydınlatma lambaları kırmızı renk olmamalıdır. Ön aydınlatma her zaman beyaz renktir. Arka aydınlatmalarda ise geri vites haricinde beyaz renk kullanılmamalıdır.
- Ön ve arka park lambalarıyla beraber plaka aydınlatma lambasının yanması gerekmektedir. Bu lambalar yakılmadan önce sis lambaları açılmamalıdır.
- Tüm aydınlatmalar düzgün bir şekilde çalışmalı kırık hasar veya eksik olmamalıdır.
5. Ruhsat Kontrolü
Araç muayenesinden sorunsuz bir şekilde geçebilmek için eksik olmayan veya hasar görmemiş geçerli bir ruhsat belgesine sahip olmanız gerekmektedir. Ruhsat ve içindeki bilgilerin eksiksiz olması aracın muayene sürecinde doğru tespitler yapılması için oldukça önemlidir. Ruhsat aracın bir nevi kimliğidir bu yüzden büyük bir önem taşımaktadır. Eğer aracın özellikleriyle ruhsatta yazan bilgiler (arabanın rengi, teknik özellikleri vb.) uyuşmuyorsa araç muayeneden geçemez.
6. Gürültü Seviyesi
Araçta bulunan ekipmanlardan sadece birisinin bile çok fazla gürültülü olması bu ekipmanın arızalı veya bozuk olduğu anlamına gelebilir. Bu yüzden her şey gibi aracın gürültü seviyesi de dengede olmalıdır. Aracın egzoz veya ses sisteminden gürültüye sebep olabilecek parçalar kontrol edilir. Eğer gürültü seviyesi çok fazla ise araç muayeneden geçemez.
7. Frenler
Aracın fren sistemi güvenli bir yolculuk için en önemli ekipmanlardan birisidir. Çünkü sağlıklı bir fren sistemine sahip araçların yol tutuşu daha iyi olmakla birlikte arabanın çekiş gücü de düzenlidir. Bu yüzden aracın fren bakımı sık sık yapılmalı ve araç muayenesi için de aracın fren sisteminde herhangi bir sorun olmamalıdır. Eğer aracın fren mesafesi veya güvenlik dereceleri yeterli değilse araç muayeneden geçemez.
8. Şasi ve Bağlantıları
Aracın TÜVTÜRK muayenesinden geçer not alabilmesi şasi ve bağlantılarında uygun olmayan bir hasar veya tadilat olmaması gerekmektedir. Eğer aracın şasi veya bağlantı parçalarında uygun olmayan özelliklerden herhangi biri bile varsa araç muayeneden geçemez.
9. Görüş Özellikleri
Sürücünün ve karşı tarafın emniyeti için aracın görüş özelliklerinin iyi olması gerekmektedir. Eğer görüş özellikleri sağlıklı olmazsa bu durum kazalara sebep olabilir. Bu nedenle eğer aracın emniyet camlarında film bulunuyorsa veya ayna gibi önemli ekipmanlar kırık, eksik, düzgün çalışmıyor ise araç muayeneden geçemez.
Muayeneden Geçebilmek için Zorunlu Ekipmanlar Nelerdir?
Bir aracın muayeneden geçebilmesi için gerekli ekipmanlar aşağıdadır.
- İlk Yardım Çantası: Motosikletler, motorlu bisikletler ve traktörlerin haricinde tüm motorlu taşıtlarda 1 adet bulunmalıdır.
- Stepne: Lastik tekerlekli traktörler ve motosikletler hariç bütün araçlar ve römorklarda her zaman kullanılabilir bir durumda bulunmalıdır.
- Yangın Söndürme Cihazının bulunması gereken araç tipleri aşağıdadır.
- Yolcu sayısı 26 kişiye kadar olan otobüslerde 2 adet 2 kg doldurma kapasiteli bulunmalıdır.
- Binek araçlar, minibüs ve kamyonetlerde 1 adet 1 kg doldurma kapasiteli bulunmalıdır.
- Azami ağırlığı 12 tondan küçük olan kamyonlarda toplam 4 kg doldurma kapasiteli bulunmalıdır.
- Azami ağırlığı 12 tondan büyük olan kamyon ve çekicilerde toplam 6 kg doldurma kapasiteli bulunmalıdır.
- Ambulanslarda 2 adet 2 kg kapasiteye sahip bulunmalıdır.
- Tehlikeli madde taşıyan araçlarda ve azami ağırlığı 3500 kg ise toplam 4 kg doldurma kapasiteli bulunmalıdır.
- Tehlikeli madde taşıyan araçlarda ve azami ağırlığı 7500 kg ise toplam 8 kg doldurma kapasiteli bulunmalıdır.
- Üçgen Reflektör: Motosikletler ve motorlu bisikletler hariç tüm motorlu araçlarda 2 adet üçgen reflektör bulunması zorunludur.
- Tekerlek Takozu: Şehirlerarası yük ve yolcu taşıyan kamyon, çekici ve otobüslerde bulunmalıdır.
- “Okul Taşıtı” yazısı ve “DUR” levhası: Okul taşıtları
- Flaş ışıklı yanıp sönen sarı uyarı levhası: Traktörler
Hangi Araçlar Muayeneden Geçemez?
Araçların muayeneden eksiksiz bir şekilde geçebilmesi ve herhangi bir sorunla karşılaşmamaları için bazı kriterleri karşılamalı ve eksik belge ve dosyalara sahip olmaması gerekmektedir. Eğer aracınızın MTV borcu veya trafik cezası bulunuyorsa aracınız muayeneden geçemez. Ayrıca aracınızın muayeneden geçebilmesi için zorunlu trafik sigortasına da sahip olması gerekmektedir. Ruhsatınızın yırtık veya eksik olması da araç muayenesinden geçer not almamanız için geçerli bir sebep olacaktır. Araç muayenesinde bir diğer önemli olan nokta farlardır. Eğer farlarınızda veya farlara bağlı olan reflektör gibi parçalarda herhangi bir sorun tespit edilirse yine muayeneden geçemezsiniz. Tüm bunların dışında araç muayenesinden geçebilmek için TÜVTÜRK’ün her yıl güncel olarak yayınladığı araçta bulunması gereken ekipmanların eksiksiz olması gerekmektedir. Bu ekipmanlardan herhangi biri bile muayene sırasında araçta bulunmazsa araç ağır kusurlu raporu alır ve muayeneden geçemez.
Tüvtürk Araç Muayene Randevusu Nasıl Alınır?
Tüvtürk’den araç muayene randevusu almak için resmi internet sitesini veya çağrı merkezini kullanabilirsiniz. Tüvtürk internet sitesine giderek aracınızın plaka no, plaka seri no ve yaşadığınız şehri seçerek araç muayenesi için randevunuzu oluşturabilirsiniz. Eğer internet sitesi yerine çağrı merkezinden randevu alma işlemini gerçekleştirmek istiyorsanız 0850 222 88 88 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz.
Tüvtürk Araç Muayenesi için Gerekli Belgeler Nelerdir?
Tüvtürk araç muayenesi için gerekli olan belgeler şunlardır;
- Ruhsat
- Vekalet durumu
- Trafik sigortası
- LPG/CNG’li Araçlar
Araç Muayenesine Gitmeden Önce Ne Yapılır?
Araç muayenesine düzenli bir şekilde gitmek araç sahipleri için önem arz etmektedir. Ayrıca araç sahiplerinin araç muayenesine gitmeden önce gerekli olan tüm belgeleri eksiksiz bir şekilde tamamlaması muayene sürecinin sorunsuz geçmesinin ilk adımı olacaktır.
Araç kullanıcılarının muayeneye gitmeden uygulaması gereken adımlar olacaktır. Bunlar;
- Aracın eğer varsa ceza veya vergi borcunun ödenmesi,
- Aracın trafik sigortasının yapılması,
- Araçta bulunması gereken ekipmanların eksiksiz bir şekilde tamamlanması,
- Egzoz gazı ölçüm muayenesi belgesinin alınması
Araç Muayene Ücreti Ne Kadardır?
Araç muayene ücretleri her yıl düzenli olarak değişmektedir. 2021 yılı araç muayene ücreti 372,88 TL’dir. Aracın TÜVTÜRK tarafından gerçekleştirilen randevulu muayenesi sonucunda kusursuz, kusurlu veya hafif kusurlu olarak raporu belirlenir.
Araç muayene ücretleri aşağıda yer almaktadır;
- Motosiklet ve traktörler için muayene ücreti 2021 yılına göre 189,98 TL
- Otobüs, tanker, kamyon ve çekici gibi ağır taşıtlar için 462,56 TL
- Otomobil, kamyonet, minibüs gibi araçlar için ise 372,88 TL
Muayeneden Geçemeyen Araçlar Ne Yapmalıdır?
TÜVTÜRK araç muayenesinden geçemeyenler için düzenli olarak neden muayeneden geçemediğine dair olarak bir belge verir. Bu belgede yer alan eksik veya kusurlar giderildikten sonra araç tekrardan muayeneye girebilir. Eğer bu süre zarfında aracın muayene süresi dolarsa gecikme cezası ödenir veya trafik çevirmesinde durum fark edilirse para cezası kesilir. Muayene yaptırmadığı için ceza alan araçlar ise bir kez daha çevirmeye yakalanmaları durumunda en yakın TÜVTÜRK istasyonuna götürülür.
Araç Muayenesi Geciktirilirse Ne Olur?
Araç muayene süresi geçen araçlara her ay için muayene için ödenmesi gereken ücretin %5’i oranında gecikme cezası uygulanır. Araç sahibinin ise muayene süresini 1 gün bile geciktirmesi durumunda %5 olarak ücret geciktirme cezası uygulanır.
Muayenesiz Araç Kullanma Cezası Nedir?
2021 yılına göre güncel olarak muayenesiz araç kullanma cezası 314 Türk lirasıdır. Eğer cezayı ceza verildikten ilk 15 gün içerisinde öderseniz %25’lik bir indirim uygulanır. Fakat eğer 15 günden sonra cezayı öderseniz herhangi bir indirimden faydalanamazsınız.