Turbo Motor Nedir?

Turbo motor, içten yanmalı motorların daha yüksek torkta çalışmalarını sağlayarak daha fazla güç elde etmeyi amaçlayan bir sistemdir. Turbo motor, içten yanmalı motorlardan tamamen farklı bir yapı değil aksine içten yanmalı motorları destekleyen bir yapıdır. Turbo sistemi sayesinde motor, olduğundan daha çok hava ve yakıt yakabilir. Bu sistem sayesinde motor gücünde %40’a varan artışlar gözlenebilmektedir. Turbo motorların sağlığı ve verimliliği için hem yakıt hem de motor yağı kullanımı özenle yapılmalıdır.

Turbo Motor Ne Demek?

Sıradan bir içten yanmalı motorun daha verimli ve güçlü çalışabilmesine olanak sağlayan yapıya sahip motorlara turbo motor adı verilir. Bu yapıyla birlikte motor, turbo motora dönüşür ve %40’a kadar daha güçlü ve verimli çalışabilir.

Turbo Motor Tarihçesi

Turbo motorların tarihi, ilk içten yanmalı motorların üretildiği tarihlere kadar uzanmaktadır. Yüksek verim elde etmek için içten yanmalı motorların ilk üretiminden beri çalışmalar yapılsa da, ilk turbo motor 1905 yılında İsviçreli mühendis Alfred Büchi tarafından icat edilmiştir. 1919 yılına gelindiğinde günümüzde hala faal olan General Motors tarafından uçaklar için turbolu motor üretilmiştir. 1925 yılında ise gene turbo motorun mucidi olan Alfred Büchi tarafından yapılan turbo motor kullanan bir sistemden %40 verim alınması sağlandı ve bu tarihten itibaren turbo motor hızla yaygınlaşmaya başladı. 1962 yılında turbo motor kullanan ilk araba Chevrolet tarafından piyasaya sürülmüştür.

Turbo Motorun Özellikleri Nedir?

Turbo motorun özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Atmosferik motorlara aşırı besleme sistemleri takılarak üretilir.
• Atmosferik motora göre çok daha basınçlı çalışır.
• Daha fazla hava emilimi yapar.
• Daha çok tork ve güç üretir.
• Atmosferik motora göre daha avantajlıdır.

Turbo Motor Nasıl Çalışır?

Turbo motorlar, araç içerisindeki gazların turbo motorda bulunan türbini çevirmesi ile çalışır. Bu türbinin çevrilmesi sonucunda hava pompasının devreye girmesine destek sağlanır. Bu sayede normalden daha güçlü bir yanma işlemi yapılmış olur. Bu yönüyle turbo motorlar, içten yanmalı motorları besleyerek ciddi bir güç ve verimlilik artışı sağlarlar. Atmosferik motorlardan farklı olarak turbo motorlarda devir 150 bin RPM dolaylarına kadar ulaşabilir. Bu sayı, normal motorların devir sayılarının neredeyse 30 katı kadardır. Motorda bulunan yanma odasına alınan hava ve yakıt karışımı ne kadar fazla olursa, motorun ürettiği güç de o kadar fazla olur. Turbo sistemler tam olarak bu amaca hizmet eder ve motora daha fazla hava ve yakıt karışımı alınarak yakılmasını sağlar. Bu sayede motorun ürettiği gücü %40’a kadar arttırabilir.

Turbo Motorun Avantajları Nedir?

Turbo motorun avantajları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Silindire daha fazla basıncı hava gönderir.
• Yanma odasına daha fazla hava ve yakıt karışımı alınabilmesine olanak sağlar.
• Atmosferik motorlar ile kıyaslandığında çok daha sessiz ve verimli çalışır.
• Daha az parça, metal, hacim ve silindir ile pek çok normal motorun performansını gösterebilir. Bu durum, motor ağırlığının azalarak araç performansının armasına olanak sağlar.
• Düşük devirlerde vites değiştirilebilmesine yardımcı olur. Bu da yakıt tüketiminden tasarruf yapılmasını destekler.

Turbo Motorun Dezavantajları Nelerdir?

Turbo motorun dezavantajları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Turbo motor fiyatları, atmosferik motor fiyatlarına kıyasla daha yüksektir.
• Turbo motor parçaları, atmosferik motorların parçaları ile kıyaslandığında çok daha yüksek maliyete sahiptir.
• Turbo motor, gaza basar basmaz aracı harekete geçirmez. Bu durum kalkış aşamasında kısmi bir hantallık yaratır. Atmosferik motorlar ile kıyaslandığında kalkış aşamasında daha az atiktir.
• Turbo motor, normal motorlara göre çok daha fazla tork gücü ürettiğinden daha hızlı gidilebilmesine olanak sağlar. Daha hızlı araç kullanmak hem yakıt maliyetlerini arttırır hem de trafik kazası meydana gelmesine sebep olabilir.

Turbo Motor Arızaları Nelerdir?

Turbo motor arızaları genellikle havadan ve yağdan kaynaklanmaktadır. Bu sebeple turbo motor kullanımında yağ ve yakıt kalitesi büyük önem taşımaktadır. Son derece basit bir prensiple çalışıyor olmasına rağmen turbo motorlar hassas yapılara sahiptir. Yağ pompasının yağlanmasıyla çalışan turbo motorlar, yağ pompasında meydana gelebilecek herhangi bir aksaklığa bağlı olarak arızalanabilir. Bu durum, genellikle yağ pompasının yağlama işlemini aniden durdurmasına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Kalitesiz yağ kullanımı veya yağın düzenli periyotlarla değiştirilmemesi bu gibi arızaları tetikleyebilir. Öte yandan hava emisyonunun azalması da turbo motor arızalarının başlıca sebeplerinden bir tanesidir. Turbo motor arızalarının sebepleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Havanın yetersizliği.
• Yağlama yetersizliği.

1. Havanın Yetersizliği

Turbo milinin dönüşü çeşitli durumlara bağlı olarak zamanla istikrarsız hale gelebilir. Bu durumun başlıca sebebi kalitesiz veya uygunsuz yağ kullanımıdır. Karışık yağlama durumlarında da bu durumun görülmesi mümkündür. Ayrıca yakıt kalitesinin düşük olması da turbonun işlevlerini yerine getirmesi konusunda problem yaratabilmektedir. Bu problemlere bağlı olarak turbo motorunun emiş basıncında düşüş meydana gelir. Bu durum, yakıta karşılık yeterli havanın motora temin edilmesini engeller. Bu tip problemlerde egzozdan siyah duman çıkışı görülebilir.

2. Yağlama Yetersizliği

Yağlama yetersizliği; kalitesiz veya uygunsuz yağ kullanımının yanı sıra değişmesi gereken yağın düzenli periyotlarda değiştirilmemesinden kaynaklı olarak da meydana gelebilir. Bu tip durumlarda yağ pompasının işlevi bozulabilir. Buna bağlı olarak da turbo motor arızası ortaya çıkabilir.

Turbo Motor Arızaları Nasıl Anlaşılır?

Turbo motorunda arıza meydana gelmesi sonucunda araçta çeşitli belirtiler kendisini göstermeye başlamaktadır. Bu belirtilerin en başında yakıt tüketiminin artması gelir. Ayrıca rampa ve yokuşlarda araç performansının düşmesi, motordan ıslığa benzer tiz bir ses duyulması, yağ dumanı veya çiğ duman görülmesi, arıza ışığının yanması ve aracın devir hissiyatının eksilmesi gibi belirtiler de turbo motorunda arıza meydana gelmiş olabileceğine işarettir.

Turbo Motorlar Yakıt Tasarrufu Sağlar mı?

Turbo motorlar, atmosferik motorlarla kıyaslandığında çok daha tasarrufludurlar. Yakıt tasarrufunun sağlanması konusunda etkin bir role sahip olan turbo motorlar, aynı zamanda araç performansının da artmasına yardımcı olur. Turbo motorlarda gaz pedalına basıldığında motora alınan yakıt ve hava miktarı yüksektir. Buna bağlı olarak egzozdan da yüksek oran da gaz atılımı gerçekleşir. Bu durum her ne kadar sanki daha fazla yakıt tüketimi oluyormuş gibi bir izlenim verse de aslında tam tersidir. Egzozdan yüksek miktarda gaz atılımı sonucunda turbo özelliği tetiklenmiş olur. Turbonun en önemli özelliği ise daha az yakıt ile daha fazla performans ortaya koymasıdır.

Turbo Motorun Diğer Motorlardan Farkı Nedir?

Turbo motoru diğer motorlardan ayıran farklılıklar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Turbo motor ile motor parçaları daha küçük ve sade bir hale gelir.
• Turbo motorun yakıt maliyetleri düşüktür.
• Turbo motorlar, diğer motorlara göre havayı son derece yüksek bir basınç ile silindire gönderir.
• Turbo motorlarda bulunan krank milinin dönüş sayısı diğer motorlara göre daha yüksektir.
• Turbo motorlar büyük silindir hacimlerine ihtiyaç duymamaktadır.
• Turbo motorların ağırlıkları daha azdır.
• Düşük emisyon değeri ile turbo motorlar diğer içten yanmalı motorlara göre daha çevre dostudur.

Benzinli Motor Turbo Motora Dönüştürülür mü?

Turbo motor sistemi genellikle dizel motorlarda kullanılır. Benzinli motorlar ise geniş devir aralıklarına sahip oldukları için turboya çok fazla ihtiyaç duymazlar. Ancak gene de benzinli araçların turbo motora dönüştürülmesi mümkündür. Turbo motorun benzinli motora yerleştirilmesinde bir dizi işlem yapılır. Bunun için yalnızca turbo sistemini motora yerleştirmek yeterli değildir. Turbo motora dönüştürme işlemine başlamadan önce motora uygun bir egzoz manifoldu alınması gerekmektedir. Bunun sebebi turbonun egzoz gazlarıyla çalışmasıdır. Bu sebeple turbo egzoz manifolduna bağlanmaktadır. Ayrıca turbo çalışma sırasında ayrıca bir yağlama sistemi kullanmamakta ve doğrudan motor yağından beslenmektedir. Bu sebeple turbonun motor yağından faydalanabilmesi için motor karteline iki adet delik açılarak bu bölgeden turbonun yağ bağlantısının yapılması gerekmektedir. Bu işlemi yaparken son derece dikkatli olunmalıdır. Aksi halde yağ karteli hasar görebilir ve maddi zarar ortaya çıkabilir. Turbonun çalışma işlemi sırasında alınan yüksek sıcaklıktaki havanın soğutulması için intercooler adı verilen bir parçaya da ihtiyaç duyulmaktadır. Turbo motorlar yanma odasına daha fazla hava gönderme özelliğine sahip oldukları için bu havaya karşılık gelecek miktarda yakıtın da gönderilebilmesi gerekmektedir. Bunun için daha yüksek basınçta yakıt püskürtebilen enjeksiyon işleminin gerekleştirebilecek güçlü bir enjeksiyon pompası da eklenmelidir. Yeni takılan parçaların araç beyni olarak da ifade edilen ISU tarafından algılanabilmesi için ISU’ya yazılım ekletilmelidir. ISU bulundurmayan eski araçlara ise ISU eklenerek bu işlem yapılmalıdır. Bu işlemin yapılmaması halinde arabaya takılmış olan parçalar algılanmayacağından turbo çalışmaz. Bu işlem ile birlikte turbo ve diğer parçalarla ilgili pek çok yazılımsal ayar gerçekleştirilebilmektedir. Tüm işlemler tamamlandıktan sonra benzinli motor turbo motora dönüştürülmüş olacaktır.

Benzinli Araçta Turbo Ne İşe Yarar?

İster benzinli ister dizel olsun her motora uygulanan turbo işlemi aynı görevi görmektedir. Turbonun en önemli amacı motora daha fazla hava temin edilebilmesine yardımcı olmaktır. Bu işlem benzinli araçlarda da aynı şekilde yapılmaktadır. Ancak benzinli araçlar hali hazırda geniş devirlere sahip olduğu için turboya çok fazla ihtiyaç duymazlar. Benzinli araçlara yapılan turbo işlemleri aracı ciddi bir oranda hızlandırır. Benzinli araçlarda turbo genellikle yarış arabaları, spor arabalar ve yüksek hız amacı güden durumlar için kullanılmaktadır.

Turbo Motorun Ömrünü Artırmak için Neler Yapılabilir?

Turbo motorun ömrünü arttırmak için yapılması gerekenler aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Araç çalıştırıldığında hemen hareket edilmemeli ve 4-5 saniye kadar beklenilmelidir. Bu sayede yağın turbo sistemine girmesi için vakit verilmiş olacaktır. 
• Araç çalıştırılıp hareket edildikten sonra motor yağının ısındığından emin olunana kadar, araç yüksek devirde kullanılmamalıdır.
• Yolculuk sonrası araç durdurulduğunda, stop ettirilmeden önce bir dakikaya yakın bir süre rölantide çalışır vaziyette beklenmelidir.
• Hava filtresi ve motor yağı düzenli periyotlarla kontrol edilmeli ve değiştirilmelidir.
• Tam sentetik yağ kullanılmalıdır.

Atmosferik Motor ve Turbo Motor Arasındaki Farklar Nelerdir?

Atmosferik motor ile turbo motor arasındaki farklar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Atmosferik motor parçaları daha karmaşık ve ağırken, turbo motor parçaları daha sade ve hafiftir.
• Atmosferik motor daha fazla yakıt harcarken, turbo motor daha az yakıt harcar.
• Turbo motorlar daha fazla hava kullanır.
• Turbo motor, atmosferik motora göre daha fazla güç ve tork üretir.
• Turbo motorlar büyük silindir hacimlerine ihtiyaç duymamaktadır.
• Atmosferik motorların çevreyi kirletme oranları turbo motorlara göre daha yüksektir.

Atmosferik Motora Turbo Motor Takılabilir mi?

Atmosferik motorlara turbo motor takılması mümkündür. Bu işlemi gerçekleştirmek için ihtiyaç duyulan parça egzoz manifoldudur. Ayrıca turbo sistemi yakıt karteline delik açılarak motorun yağlama sistemine bağlanmalıdır. Bu durumun sebebi turbo sisteminin kendine ait özel yağlama bölümü olmamasıdır. Bazı motorlar için daha yüksek performansa sahip enjeksiyon pompası alınması gerekebilir. Ayrıca tüm parçalar alınıp motorun turboya dönüştürülme işlemi tamamen bittikten sonra ilgili parçaların ayarları aracın dijital beynine yüklenecek olan yazılımlar ile ayarlanmalıdır.