Araçlarda En Yaygın Elektrik Arızaları Nelerdir?

Araçlarda bulunan bazı aksamlar elektrik enerjisiyle çalışmaktadır. Bu sebeple her araç içerisinde mutlaka bir elektrik kaynağı yer almaktadır. Zaman zaman bu elektrik kaynağında doğrudan arıza meydana gelebileceği gibi, elektrikle çalışan diğer akşamlardan kaynaklı olarak da ciddi elektrik arızaları ortaya çıkabilmektedir. Elektrik enerjisi; otomatik cam, aydınlatma, far, radyo, şarj ve benzeri araç aksamlarının çalışabilmesi için gereklidir. Ancak hepsinden önemlisi aracın ilk çalıştırılma anında basılan marş, elektrik enerjisi ile gerçekleşmektedir. Aracın elektrik aksamlarında meydana gelecek herhangi bir arıza; aracın çalışmamasına, kazaya veya diğer önemli parçaların arızalanmasına sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle araçlarda meyana gelen yaygın elektrik arızaları, ciddi problemlere yol açabilmektedir. Araçlarda en yayın elektrik arızaları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Araç aküsünün boşalması.
• Araç farlarının ve diğer ışıklandırma sistemlerinin düzgün çalışmaması.
• Motor soğutma fanının arızalanması.
• Şarj dinamosunun arızalanması.
• Motorun marş yapmaması.
• Araç sigortasının arızalanması.

1.  Akü Boşalması

Akü bitmesi olarak da bilinen akü boşalması, araçlarda en yaygın görülen temel sorunlardan bir tanesidir. Araç aküsü; aracın elektrik enerjisine ihtiyaç duyan aksamlarına elektrik enerjisi sağlamakla yükümlü önemli bir parçadır. Aracın ilk çalıştırılması sırasında gerçekleştirilen marş basma işlemi, aküden temin edilen elektrik enerjisi ile gerçekleşmektedir. Şayet akü boşalmış ise, marş basmak mümkün olmayacak ve araba çalışmayacaktır. Bu tip durumlarda araç aküsü değiştirilmeli veya yeniden şarj edilmelidir.

Akü Neden Boşalır?

Araç aküsünün boşalma nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Aracın yüksek sıcaklıkta uzun süre kalması.
• Dörtlülerin açık unutulması.
• Radyonun açık unutulması.
• Varsa araç içerisinde elektrik enerjisi kullanan ileri teknoloji ürünlerinin açık unutulması.
• Aküyü şarj eden akşamlarda arıza meydana gelmesi.
• Aracın çok uzun süre kullanılmaması.

Akünün Boşaldığı Nasıl Anlaşılır?

Akünün boşaldığını anlamak son derece kolaydır. Akü, aracın elektrik enerjisine ihtiyaç duyan aksamlarına elektrik enerjisi temin eden bir parça olduğu için akünün bitmesi halinde bu akşamların çalışmadığı gözlemlenir. Hepsinden önemlisi motor marş basamayacağı için araç çalışmayacaktır. Motorun marş basamaması problemi ortaya çıktığında akla gelen ilk arıza akünün bitmiş olabileceğidir. Buna ek olarak akünün bitmesi halinde, panelde bulunan işaret göstergelerinde akü ışığı yanık vaziyete geçecektir.

Akü Boşalması Sorunu Nasıl Çözülür?

Akü boşaldığı zaman problemi giderebilmek için akünün değiştirilmesi veya yeniden şarj edilmesi gerekmektedir. Akünün şarj edilebilmesi için, aküsü dolu olan başka bir aracın aküsü ile akü bağlantı kablosu kullanılarak bağlanması gerekmektedir. Buna ek olarak akünün şarj edilmesi oto servis istasyonlarında da özel şarj dolum cihazları ile gerçekleştirilebilmektedir. Şarj etme işlemi trafiğe açık bir alanda yapılacaksa, aküsü dolu ve aküsü boş olan araçlar trafiği işgal etmeyecek ve güvenlik tehdidi oluşturmayacak bir biçimde konumlandırılmalıdır. Şarj etme işlemi süresince ışık ve levha gibi yöntemlerle güvenlik koridoru oluşturulmalıdır. Ardından araçlar ön kaputları yan yana gelecek şekilde yaklaştırılarak şarj işlemine hazır hale getirilmelidir. Bu noktada iki aracın da tamamen kapalı olması gerekmektedir. İki aracın da ön kaputları açılarak akü takviye kablosu eksi uçtan başlanmak üzere bağlanmalıdır. Eksi uçlar eksi kutuplara, artı uçlar artı kutuplara takıldıktan sonra aküsü dolu olan araç çalıştırılmalıdır. Bu vaziyette birkaç dakika beklendikten sonra aküsü boş olan araç da çalıştırılmalıdır. Takviye kablosu çıkartılmadan birkaç dakika kadar bu durumda beklenmelidir. Şarj işlemi bittikten sonra akü takviye kablosu öncelikle pozitif uçlu kutuplardan başlanarak sökülmelidir. İlk sökülmesi gereken uç ise şarj edilen araçtaki uçtur. Kabloların çıkartılması sırasında metal bölgelere temas ettirmekten kaçınılmalıdır. Aküsü yeni şarj edilmiş olan araç 15-20 dakika kadar çalışır halde bekletildikten sonra normal sürüşe geçilebilir.

2. Farlar ve Diğer Işıkların Düzgün Çalışmaması

Farlar, bir araç için olmazsa olmaz parçalar arasında yer almaktadır. Elektrik enerjisi ile çalışan farlar, aracın gece sürüş deneyimi için büyük önem taşımaktadır. Yalnızca sürücü için değil, aynı zamanda diğer sürücülerin ve yayaların güvenliği için de far olmazsa olmazdır. Akşam ve gece vakitlerinde farları açmadan araç kullanmak dünyanın pek çok ülkesinde cezai yaptırıma sahip bir eylemdir. Farları yanmadan akşam kullanılan bir aracın kaza riski normalde göre büyük oranda yükselmektedir. 

Farlar Neden Bozulur?

Farların bozulma sebepleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Aracı sürekli olarak çukurlu veya bozuk yollarda sürmek.
• Far içerisinde bulunan ampulün, bilinçsiz ve yanlış bir şekilde değiştirilmesi.
• Farların zamanla eskimesi ve aşınması.
• Far bölgesinde su sızıntısı meydana gelmesi
• Farların düzenli bakımlarının ihmal edilmesi. 

Far Tamiri Nasıl Yapılır?

Far tamiri, dikkatli yapılması gereken bir işlemdir. Uzman olmayan birisi tarafından yapılacak olan ampul değiştirme işlemi bile, far içerisinde arızalanma meydana gelmesine yol açabilmektedir. Fardaki problem doğru bir şekilde tespit edildikten sonra yapılacak işlemin aşamaları belirlenmelidir. Farın ampulü bozulmuş olabileceği gibi, ampule akım sağlayan kablolarda da arıza meydana gelmiş olabilir. Arızalı far ampulünü değiştirmek nispeten daha kolay olsa da yine de bir uzman tarafından yapılması tavsiye edilmektedir. 50 TL dolaylarda fiyatlara sahip olan far ampulleri, kolaylıkla alınarak değiştirilebilmektedir. Farın diğer aksamlarında, ampul yuvasında veya elektrik kablolarında meydana gelen problemler içinse mutlaka oto servise başvurulması gerekmektedir.

3. Motor Soğutma Fanı Arızası

Motor soğutma fanı, aracın soğutma sisteminde görev yapan son derece önemli bir parçadır. Davlumbaz, fan motoru ve pervaneden oluşan motor soğutma fanı, ısınan motorun soğutulmasında rol oynamaktadır. Motor soğutma fanı, aracın elektrikle çalışan parçaları arasında yer almaktadır. Herhangi bir şekilde motor soğutma fanında arıza meydana gelmesi halinde, motorun soğutulması sekteye uğrayacağından aracın ciddi ve maliyetli bir hasara uğraması mümkün hale gelecektir.

Motor Soğutma Fanı Arızası Neden Olur?

Motor soğutma fanı çeşitli nedenlerden dolayı arızalanabilmektedir. Motor soğutma fanının pervanesinin aşırı kirlenme sonucunda tıkanması veya fan motorunun arızalanması mümkündür. Buna ek olarak motor soğutma fanına enerji ileten kablolarda da arıza meydana gelebilmektedir.

Motor Soğutma Fanı Tamir Edilmezse Ne Olur?

Arızalı bir motor soğutma fanının olabildiğince kısa bir süre içerisinde tamir edilmesi, tamir edilmemişse araçla trafiğe çıkılmaması gerekmektedir. Motor soğutma fanı işlevini yerine getiremediğinde, araç motorunda ısınmaya bağlı olarak ciddi problemler meydana gelebilir. En kötü senaryoda ise araç motoru aşırı ısıdan kaynaklı olarak alev alabilir. Bu nedenle motor soğutma fanının arızalı olduğu tespit edilmişse, en kısa zamanda tamirinin yaptırılması tavsiye edilmektedir.

4. Şarj Dinamosu Arızası

Şarj dinamosu, aracın çalışmasında doğrudan etkili olmasa da orta ve uzun vadede aracın çalışabilmesi için büyük önem taşıyan kritik bir parçadır. Şarj dinamosunun görevi, motorda meydana gelen mekanik enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesi ve bu enerjinin aküye aktarılarak akünün şarj edilmesini sağlamaktır.

Şarj Dinamosu Arızası Neden Olur?

Şarj dinamosunun arızalanmasına neden olabilecek durumlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Alternatörden kaynaklanan elektrik arızaları.
• Voltaj regülatöründen kaynaklanan elektrik arızaları.
• Akünün kablo bağlantılarının sağlam ve düzgün bir şekilde yapılmamış olması.
• Alternatörün kablo bağlantılarının sağlam ve düzgün bir şekilde yapılmamış olması

Şarj Dinamosu Tamir Edilmezse Ne Olur?

Şarj dinamosunun tamir edilmeden aracın kullanılması durumunda araç aküsü, halihazırdaki şarjını kullanarak belirli bir süreliğine aracın çalışmasını sağlayacaktır. Ancak şarj dinamosunun bozuk olmasından kaynaklı olarak akünün şarj edilemiyor olması, akünün belirli bir süre sonra bitmesine yol açacaktır. Akü bittikten sonra ise araç aksamlarına elektrik enerjisi verilemeyeceğinden ve motora marş basılamayacağından dolayı araç çalışmayacaktır. Bu nedenle şarj dinamosundaki problem tespit edilmeli ve gerekiyorsa şarj dinamosu değiştirilmeli veya tamir ettirilmelidir.

5. Motorun Marş Yapmaması

Motor marşı, aküden gelen elektrik enerjisi ile motor pistonlarındaki ilk hareketi tetikleyen bir sistemdir. Pistonların aşağı ve yukarı yönlü hareketiyle çalışan motor, pistonların harekete geçmesi için gerekli olan ilk enerjiyi marş basılması ile alır. Motorun marş yapmaması halinde, motorun çalıştırılması mümkün olmaz. Motorun marş yapmaması genellikle aküde meydana gelen problemlerden kaynaklanmaktadır. Ancak sigorta arızası, marş dişlisi arızası, marş dişlisini itmekle görevli olan çatalda meydana gelen arızalar ve marş şalterinin sargılarında meydana gelen problemler nedeniyle de motorun marş yapmaması olasıdır. Motor marş yapmadığı takdirde, problemi düzeltmek için en kısa zamanda bir uzmana başvurulmalıdır.

Motor Marşı Nasıl Tamir Edilir?

Marş motoru içerisinde meydana gelen arızaların tamiri son derece dikkat gerektiren işlemlerdir. Öncelikle marş motorunun sökülmesi için çeşitli adımların izlenmesi gerekmektedir. Marş motorunun bağlantı yerlerinin doğru bir şekilde bilinmesi büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle marş motorunda meydana gelen arızaları onarmak için mutlaka bir uzmana veya oto servise başvurulmalıdır. Motor marşının basmamasına neden olan akü problemleri, bağlantı problemleri ve sigorta problemleri için ise, arızanın giderilebilmesi için arızanın kaynaklandığı araç aksamı üzerinde işlem yapmak gerekmektedir.

6. Sigorta Arızası

Araba sigortası, aniden meydana gelebilecek herhangi bir kısa devre veya elektrik akımı dalgalanmasıyla arabanın elektronik aksamlarında hasar oluşmasını engelleyen bir sigorta sistemidir. Sigorta, her araçta farklı bir yerde bulunabilmektedir. Araba sigortası, aracın tüm elektrik sistemi ve tüm elektronik aksamlarını denetlemektedir. Bu aksamlar arasında; araç kliması, radyo, far, aydınlatma sistemi, korna, otomatik cam sistem, otomatik kapı kilitleri ve ateşleme sistemi de yer almaktadır.  Bu akşamlarda herhangi bir şekilde fazla akım meydana gelmesi halinde, araç sigortası atarak ilgili aksamın bozulmasının önüne geçmektedir. Şayet araba sigortası arızalı ise, fazla akımın yol açtığı etki ile kabloların erimesi ve kısa devre meydana gelmesi mümkün hale gelir. Bu durum aracın yanmasına dahi sebebiyet verebilmektedir.  Bu nedenle araba sigortası, arabanın en önemli parçaları arasında yer almaktadır.

Araç Sigortası Nasıl Tamir Edilir?

Araç sigortası, eğer tamiri mümkün durumda ise tamir edilebilmektedir. Aksi halde ise araç sigortasının değiştirilmesi ve yenisinin taktırılması gerekmektedir. Araç sigortası tamiri veya değişimi, bir oto servise başvurularak gerçekleştirilebilmektedir. Araç sigortası içerisinde bulunan elektrik devresi ve bu devre üzerindeki direnç ve benzeri elektrik devre bileşenleri kısmi bir zarar görmüş ise, uzman bir kimse tarafından zarar gören bileşenler değiştirilerek araç sigortası onarılabilmektedir.