Partikül Filtre Nedir?

Partikül filtresi, dizel araçlar için geliştirilmiş olan bir filtre türüdür. Euro 5 ve Euro 6 standartlarına uygun olarak üretilmiş tüm araçlarda varsayılan donanım olarak bulunan partikül filtresi, bazı Euro 4 araçlarda da varsayılan parça olarak kullanılmaktadır. Görevi ve görünüşü itibariyle katalitik konvertöre benzeyen partikül filtresi, egzoz çıkışına yakın bir noktada görev yapar.

Partikül Filtre Ne Demek?

Partikül filtresi, egzozdan çıkacak olan havanın atmosfer ve insan sağlığı için zararlı olan kısmının filtrelenmesi için tasarlanmış olan bir parçaya verilen isimdir. Egzoz gazından insan sağlığına ve çevreye zararlı madde salınımına ilişkin endişelere paralel olarak bir çözüm maiyetinde ilk olarak 1970’li yıllarda tasarlanmaya başlanan partikül filtreleri; 1980 yılı itibariyle iş makinelerinde, 1985’ten bu yana ise tüm araçlarda kullanılmaktadır. Partikül filtresinin ilk üretimi belirli bir patent dahilinde belirli bir kişi veya kuruma ait olmamakla beraber bir sanayi ürünü olarak hızla yayılmıştır. 1990’lı yılların sonlarından itibaren Avrupa Birliği, araçlardan salınan insan sağlığına zararlı maddelere yönelik yaptırımlar uygulama politikası doğrultusunda partikül filtrelerinin zorunlu hale getirilmesine yönelik taslaklar hazırlamaya başladı. Bu doğrultuda PSA Peugeot Citroen, 2000 yılı itibariyle tüm araçlarında partikül filtresini standart donanım olarak kullanmaya başlayan ilk şirket olmuştur. 2009 yılının son aylarında Avrupa Birliği tarafından alınan kararlar doğrultusunda yeni nesil dizel araçların tamamının üretiminde partikül filtresinin standart donanım olarak kullanılması zorunlu hale getirilmiştir. Partikül filtresi; basınç sensörü, boru, ısı koruyucu, ısı sensörü ve titreşim takozları gibi bir dizi parçanın bir araya gelmesinden oluşan komplike bir yapıya sahip bir filtreleme cihazıdır.

Partikül Filtre Ne İşe Yarar?

Partikül filtresinin görevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Hidrokarbon salınımını engeller.
• Karbon monoksit salınımını engeller.
• İnsan sağlığına zararlı diğer gaz veya maddelerin salınımını engeller.
• İnsan sağlığına zararlı olabilecek gaz veya maddeler ile diğer partikülleri yüksek ısıda yakarak zararsız bir formda atılmalarına olanak sağlar.
• Egzozdan insan sağlığına zararlı hava çıkmasına engel olur.

Partikül Filtre Nasıl Çalışır?

Partikül filtresinin çalışma prensibi 4 adımdan meydana gelmektedir. İlk adımda araçtan dışarı atılması planlanan partiküller, partikül filtresi içerisinde birikmeye başlar. Partikül filtresi dolduktan sonra sensörler yordamıyla bu durum araç kontrol ünitesi tarafından saptanır. Sensörlerden gelen sinyaller doğrultusunda ikinci aşamada partikül filtresinin içine belirli bir miktarda yakıt püskürtme işlemi gerçekleştirilir. Yakıtın püskürtülmesi ve sıcak egzoz gazı ile karışmasıyla beraber zararlı maddeler tamamen yakılmış olur. Üçüncü adımda sensörler yardımıyla partikül filtresi içerisinde birikmiş olan madde miktarının uygun seviyeye düştüğü belirlenir. Dördüncü adımda ise işlem sonlandırılır. Partikül filtresi içerisinde bulunan zararlı maddelerin yakımı sırasında yapılan yakıt harcaması, aracın %5 oranında ekstra yakıt harcamasına neden olur. Ancak buna karşılık olarak çevre ve insan sağlığı büyük bir oranda korunmuş olur.

Partikül Filtre’nin Görevleri Nelerdir?

Partikül filtresinin görevleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Araçtan hidrokarbon salınmasına engel olur.
• Araçtan karbon monoksit salınmasına engel olur.
• İnsan sağlığına zararlı diğer gaz veya maddelerin salınımını engeller.
• İnsan sağlığına zararlı olabilecek gaz veya maddeler ile diğer partikülleri yüksek ısıda yakarak zararsız bir formda atılmalarına olanak sağlar.
• Araç egzozundan insan sağlığına zararlı madde veya gaz çıkmasına engel olur.

Partikül Filtre Nerelerde Kullanılır?

Partikül filtresi, dizel motor kullanılan her türlü araçta veya makinede kullanılabilmektedir. Dizel motorlarla çalışan araç, cihaz veya makinelerin çevre ve insan sağlığına zarar verecek gaz salınımları yapmasının önüne geçmek için partikül filtresi kullanılmaktadır.

Partikül Filtresi Hangi Araçlarda Bulunur?

Partikül filtresi aşağıdaki araçlarda bulunur.

• Euro 5 standartlarına uygun olarak üretilmiş araçların tamamı
• Euro 6 standartlarına uygun olarak üretilmiş araçların tamamı
• Euro 4 standartlarına uygun olarak üretilmiş araçların bazıları
• Dizel motor kullanan her türlü araç, cihaz, makine veya taşıtta partikül filtresi kullanılabilir.

Partikül Filtre Sıvısı Nedir?

Partikül filtresi içerisinde bulunan zararlı maddelerin yakılması işlemine rejenerasyon adı verilir. Rejenerasyon işlemine yardımcı olmak, daha efektif ve verimli bir rejenerasyon işlemi yapmanın yanı sıra filtre sağlığını korumak amacıyla kullanılan sıvıya partikül filtre sıvısı denir. Partikül filtresi sıvısı, partikül filtresinin görevlerini yerine getirme noktasında büyük oranda yardımcı olur.

Partikül Filtre Sıvısı Biterse Ne Olur?

Partikül filtresi sıvısı tamamen biterse veya ciddi bir şekilde azalırsa, partikül filtresinin rejenerasyon işlemi yeterince etkili gerçekleşmez. Ayrıca partikül filtresi taşının kırılması söz konusu olabilir. Böyle bir durumda ciddi maddi zararlar meydana gelebilir.

Partikül Filtreli Yağ Nedir?

Partikül filtreli yağ, hem dizel hem de benzinli araçlarda egzozun emisyon oranlarının azaltılması ve genel çalışma sisteminin etkinliğinin korunması amacıyla üretilmiş bir yağ türüdür. Partikül filtreli yağlar, düşük küllü olmalarının yanı sıra yüksek performansa sahip sentetik yağlardır. 

Partiküllü Yağ Özellikleri Nelerdir?

Partikül filtreli yağların özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Diğer yağlara göre çok daha ince bir yağ türüdür
• Performans arttırıcı özelliği mevcuttur
• Egzoz emisyon oranının azaltılmasına yardımcı olur
• Kül oranı düşüktür

Partiküllü Motor Yağı Hangi Araçlarda Kullanılır?

Partikül filtreli motor yağları, egzozun emisyon oranının azaltılması ve daha iyi performans alınabilmesi için aşağıdaki araçlarda kullanılabilir.

• Dizel araçlar
• Benzinli araçlar
• Her türlü binek ve ticari kara taşıtı

Partikül Filtresi Arızaları Nelerdir?

Partikül filtresi arızaları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Partikül filtresinin tamamen dolması veya tıkanması
• Partikül filtresi sıvısının tamamen bitmesi veya azalması
• Partikül filtre taşının kırılması veya çatlaması

Partikül filtresi sıvısının bitmesi halinde çok geç kalınmadan uygun şekilde partikül filtresi sıvısı takviyesi yapılmalıdır. Partikül filtresinin tıkanması halinde pek çok durumda temizlenmesi mümkündür. Partikül filtre taşının kırılması veya çatlaması ise partikül filtresinin değiştirilmesini zorunlu kılabilir.

Partikül Filtresi Arızası Nasıl Anlaşılır?

Partikül filtresinin tıkanması veya tamamen dolması halinde araç içerisinde bulunan gösterge lambası uyarı verecektir. Bu sayede partikül filtresinin tıkalı olduğunu anlamak mümkündür. Gösterge panelinin yanmadığı durumlarda; aracın çekiş gücünün düşmesi, yakıt tüketiminin artması ve egzoz kokusunun artması gibi belirtiler partikül filtresinin tıkanmış olduğuna işarettir. Partikül filtresinde veya içerisindeki herhangi bir aksamda kırılma, çatlama veya yırtılma meydana gelmişse aynı şekilde gösterge ışığı uyarı verecektir.

Partikül Filtresi Tıkalı Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Partikül filtresinin tıkalı olması aracın çekiş gücünün azalmasına neden olur. Çekiş gücünde bariz bir oranda azalma hissediliyorsa partikül filtresi kontrol edilmesi gereken aksamlar arasında yer alır. Ayrıca yakıt tüketiminin artması ve yoğun bir egzoz kokusunun duyulması da partikül filtresinin tıkalı olduğuna işaret eder. Bu ayrıntılara ek olarak partikül filtresinin tıkanması halinde araçta yer alan gösterge lambası uyarı verir.

Partikül Filtresi Boşaltılmış Araç Muayeneden Geçer mi?

Partikül filtresi boşaltılmış olan araçların muayeneden geçmesi mümkündür. Partikül filtresinin boşaltılması durumunda, partikül filtresi ile katalizör ayrı ünitelerde yer alıyorsa muayene sırasında herhangi bir problem ortaya çıkmaz. Katalizör ile partikül filtresinin tek ünite içerisinde yer aldığı sistemlerde ise muayene konusunda sıkıntı yaşanabilmektedir.

Partikül Filtresi İptal Edilirse Ne Olur?

Partikül filtresi sürekli olarak dolabilen veya tıkanabilen bir parçadır. Bu durum araç içerisinde sürekli olarak gösterge lambasının yanması ve uyarı sinyallerinin ötmesine neden olabilir. Partikül filtresi iptali genellikle bu durumdan sıklıkla mustarip olan sürücülerin tercih ettiği bir işlemdir. Ayrıca partikül filtresinin iptal edilmesi aracın artık rejenerasyon yapmaması anlamına gelir. Bu da enjektör ömrünü uzatmanın yanı sıra yakıt tüketimini de azaltır.

Partikül Filtresi Işığı Neden Yanar?

Partikül filtresi ışığının yanması; partikül filtresinin tıkanmış, tamamen dolmuş, aksamlarından birinin yırtılmış, çatlamış veya kırılmış olduğuna işaret eder. Bu tip durumlarda öncelikle partikül filtresi muayene edilerek sorunun kaynağı saptanmalı ve buna göre çözüm üretilmelidir.

Partikül Filtresi Rejenerasyonu Nedir?

Partikül filtresi içinde yer alan sensörler, filtre belirli bir doluluk oranına geldiğinde rejenerasyon işleminin başlatılması için sinyal gönderir. Sensörlerden gelen sinyaller doğrultusunda partikül filtresinin içine belirli bir miktarda yakıt püskürtme işlemi gerçekleştirilir. Yakıtın püskürtülmesi ve sıcak egzoz gazı ile karışmasıyla beraber zararlı maddeler tamamen yakılmış olur. Bu işleme rejenerasyon adı verilir. Rejenerasyon işlemi, aracın %5 oranında ekstra yakıt harcamasına neden olur. 

Partikül Filtre Nasıl Temizlenir?

Partikül filtresinin temizlenmesi için üç farklı yöntem bulunur. Bunlarda ilki partikül filtresinin doğal bir biçimde kendi kendine temizlenmesidir. Araç yüksek devirlerde uzun süre yol aldığında partikül filtresi içerisinde gerçekleşen rejenerasyon işlemi, partikül filtresinin temizlenmesini sağlar. Bu işlem için sürücü veya araç sahibinin ekstra bir çaba içerisine girmesine gerek bulunmamaktadır. İkinci yöntem ise motor kontrol ünitesinin enjektörü kullanarak partikül filtresini temizleme operasyonu yapmasıdır. Üçüncü yöntem ise aracın servise götürülerek partikül filtresinin temizletilmesidir. Eğer araç oldukça az kullanılıyorsa ve kullanımı genel olarak şehir için yakın ve orta mesafe ise, aracın partikül filtresini temizleyebilmesi için gerekli şartlar oluşamaz. Bu durumda aracın partikül filtresini kendi kendine temizlemesi mümkün olmaz. Bu tip şartlarda kullanılan araçların partikül filtreleri belirli aralıklarda servise kontrol ettirilmeli, dolma veya tıkanma gibi durumlar varsa temizletilmelidir. Araç şehirler arası yollarda uzun mesafeli sürüldüğü takdirde rejenerasyon işlemi kendiliğinden başlayacağından, partikül filtresinin temizleme işlemi otomatik olarak gerçekleşmiş olacaktır.

Partikül Filtre Temizlenmezse Ne Olur?

Uzun süre temizlenmeyen partikül filtresi içerisinde biriken maddeler, partikül filtresinin tıkanmasına yol açar. Bu durum aynı zamanda partikül filtresi içinde bulunan bazı parçaların çatlamasına, kırılmasına veya yırtılmasına da neden olabilir. Partikül filtresinin temizlenmemesine bağlı olarak baş göstermeye başlayan problemler, enjektörün daha fazla yorulmasına ve araç ömrünün kısalmasına neden olabilir. Aynı zamanda egzoz kokusunun çoğalması ve yakıt tüketiminin artması gibi olumsuz etkiler de hissedilebilir.

Dizel Partikül Filtresi Temizlenmezse Ne Olur?

Partikül filtresi yakıt kullanan ve buna bağlı olarak enjektöre ek iş yükü bindiren bir parçadır. Temizlenmemiş bir yakıt filtresinde bu yük çok daha fazla olacaktır. Yakıt filtresinin uzun süre temizlenmemesi, filtrenin tamamen tıkanmasına neden olabilir. Bu tıkanıklığa bağlı olarak yakıt tüketimi artacak ve egzoz kokusu çoğalacaktır. Ayrıca enjektöre binen yük nedeniyle motor performansı azalacak ve araç ömründe kısalma meydana gelebilecektir.

Partikül Filtre Hangi Aralıklarla Temizlenmelidir?

Partikül filtresi, özellikle gösterge lambası yanıyorsa mutlaka temizlenmelidir. Buna ek olarak periyodik bakımlar sırasında partikül filtresinin temizleme işlemi gerçekleştirilebilir. Partikül filtresi aracın yüksek devirlerde uzun süre kullanıldığı zamanlarda kendiliğinden temizlenmektedir. Partikül filtresi içerisinde gerçekleşen rejenerasyon işlemi, aynı partikül filtresini temizleyen bir durumdur. Bu sebeple partikül filtresinin temizlenmesi için belirli aralıklar bulunmaz. Ancak periyodik bakımlarda partikül filtresinin durumunun kontrol edilmesi, ihtiyaç duyuluyorsa temizlenmesi gerekmektedir.