Elektrikli Araç Nedir?

Elektrikli araçlar; benzin, dizel veya LPG ile çalışan araçlardan farklı olarak elektrik enerjisiyle çalışan araçlardır. Elektrikli araçlar içerisinde tüm parça ve aksamlar bu duruma uygun şekilde tasarlanmıştır. Marka ve modeline göre değişmek suretiyle bir ya da daha fazla elektrik motoru barındıran elektrikli araçlar, bataryalar vasıtasıyla depolamış olduğu elektrik enerjisini kullanarak seyir alır. Elektrikli araçları kullanırken, herhangi bir şekilde petrol kullanımına ihtiyaç duyulmaz.

Elektrikli Araçların Özellikleri Nelerdir?

Elektrikli araçların genel özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Elektrikli araçlarda içten yanmalı motor bulunmaz.
• Elektrikli araçlar ihtiyaç duyduğu enerjiyi, bataryalarda depoladığı elektrikten sağlar.
• Elektrikli araçlar benzin, motorin veya gaz gibi fosil yakıtlara ihtiyaç duymaz.
• Elektrikli araçların bataryası bittiğinde şarj edilebilir.
• Elektrikli araçlar, fosil yakıt kullanan araçlara göre %80’e kadar daha az yakıt maliyetine sahiptir.
• Elektrikli araçların iç aksamları, fosil yakıt kullanan araçlara göre daha kompakt ve basit yapıdadır.

Elektrikli Araç Ne Zaman İcat Edilmiştir?

Elektrikli araçlar yeni bir teknoloji gibi görünse de ilk olarak 19. Yüzyılda icat edilmiştir. Elektrik motoruyla çalıştığı bilinen en eski araç 1835 yılında Amerika’da Thomas Davenport tarafından üretilmiştir. Takip eden dönemde farklı bir elektrikli araç da Robert Anderson tarafından üretilmiştir. Bu araçlardaki temel farklılık, şarj edilme özelliğine sahip olmamalarıydı. 19. Yüzyılın sonlarında New York’da elektrikli taksiler kullanılmaya başlanmıştı. 20. Yüzyılın başlarında ise Amerika Birleşik Devletleri’nde üretilen ve kullanılan otomobillerin %30’a yakın bir kısmı elektrikliydi. 

Elektrikli Arabalar Kim Tarafından İcat Edilmiştir?

Bilinen ilk elektrikli araç 1835 yılında Thomas Davenport tarafından icat edilmiştir. Aynı dönemlerde Robert Anderson tarafından da farklı bir elektrikli araç üretilmiştir. Türkiye’de ise ilk yerli elektrikli araç, Hacettepe Teknokent tarafından 2015 yılında piyasaya sürülen EVT S1’dir.

Elektrikli Arabalar Nasıl Üretilir?

Elektrikli arabaların üretiminde ön plana çıkan 5 parça ve sistem vardır. Bunlar; elektrik motoru, motor kontrolcüsü, batarya, sürüş sistemi ve rejeneratif frenlemedir. Elektrik motorları yalnızca bir adet hareketli parçaya sahip olduğundan, fosil yakıtlarla çalışan motorlara kıyasla çok daha güvenli bir itiş sağlar. Ayrıca rejeneratif frenleme, her frende enerjinin %15 kadarının geri kazanılmasına olanak sağlar. elektrikli araçların üretimleri, fosil yakıtlı araçların üretimlerine göre çok farklıdır. Elektrikli araç üretimi için; batarya modülü motor kiti, gerekli yazılım ve iskelet gerekir.

Elektrikli Arabaların ve Benzinli Arabaların Üretimlerindeki Farklılıklar Nelerdir?

Elektrikli arabalar ile benzinli arabaların üretimlerinde pek çok farklılık bulunur. Bu farklılığın başlıca sebebi, araçların çalışma prensibinin birbirlerinden farklı olmasıdır. Bu durum, parça kullanımı konusunda pek çok farklılığa yol açtığı gibi aynı zamanda tasarım konusunda da büyük farklılıkları beraberinde getirmektedir. Elektrikli arabaların ve benzinli arabaların üretimlerindeki farklılıklar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Benzinli araçlar yakıt deposu bulundururken elektrikli araçlarda ise batarya bulunur.
• Benzinli araçlarda vites kutusu ve debriyaj sistemi büyük önem taşırken, elektrikli araçlarda bu sistemler yer almaz.
• Elektrikli araçlar benzinli araçlara göre çok daha az sayıda parçadan üretilir.
• Benzinli arabalarda içten yanmalı motor kullanılırken elektrikli araçlarda ise elektrik motoru kullanılır.
• Elektrikli araçlarda, aracı yönetmek için kullanılan buton sayısı çok daha azdır.
• Benzinli arabalarda yakıt dolum pompası girişi sürücünün sol arka tarafında yer alırken, elektrikli araçların batarya doldurma panelleri çok farklı yerlerde olabilir.
• Elektrikli araçlar, kendi parçalarına göre tasarlanmış olan çok sayıda tasarım farklılığına sahiptir.

Elektrikli Araçların Avantajları Nelerdir?

Elektrikli araçlar, fosil yakıtlı araçlara göre çok daha avantajlıdır. Bu avantajlar yalnızca sürücü için değil aynı zamanda çevre için de geçerlidir. Elektrikli araçların avantajları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Elektrikli araçlar çevre dostudur.
• Sessiz ve konforlu bir sürüş deneyimine sahiptir.
• Yakıt maliyeti son derece düşüktür.
• Bakımları çok daha kolay ve bakım masrafları çok daha ucuzdur.

Elektrikli Araçların Dezavantajları Nelerdir?

Pek çok avantajı beraberinde getiren elektrikli araçlar, aynı zamanda bazı dezavantajlar da barındırıyor. Elektrikli araç üretimi ve elektrikli araç kullanım altyapısındaki gelişmeler günden güne ilerleme kaydederek bu dezavantajların zaman içerisinde kaybolacağı düşünülmektedir. Elektrikli araçların dezavantajları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Şarj olmaları çok fazla vakit alır.
• Elektrikli araçlar, fosil yakıtlı araçlara göre daha pahalıdır.
• Piyasa şartlarının belirsiz olması nedeniyle ikinci el satışları zordur.
• Bazı markalar pil kirası talep etmektedir.

Elektrikli Aracın Çalışma Prensibi Nedir?

Elektrikli araçlar, ev içerisinde kullanılan herhangi bir elektrikli beyaz eşyanın çalışmasına benzer bir prensip dâhilinde çalışır. Fosil yakıtla çalışan geleneksel otomobillerden farklı olarak daha yüksek verimliliğe, çift yönlü çalışmaya ve aşınmazlığa sahiptir. Ayrıca son derece sessiz çalışır. Bataryada bulunan elektrik enerjisini, elektrik motoru vasıtasıyla işleyerek itme gücü elde eden elektrikli otomobiller, fosil yakıtlara göre 2000 adete yakın parçadan tasarruf sağlar ve bu parçalara ihtiyaç duymaz.

Elektrikli Araç Nasıl Şarj Edilir?

Elektrikli araçlar, herhangi bir elektrikli araç şarj istasyonuna gidilerek kolaylıkla şarj edilebilir. Şarj edilme süresi marka ve modele göre değişmekle birlikte 2 saat ila 4 saat arası değişebilmektedir. Bataryası tamamen dolu bir elektrikli araç, gene marka ve modeline göre değişiklik göstererek 150 kilometre ila 600 kilometre arasında mesafe kat edebilir.

Elektrikli Araç Şarj İstasyonları Nerede Vardır?

Elektrikli araç şarj istasyonları, başta Amerika ve Avrupa olmak üzere tüm dünyada hızla yayılmaktadır. Yalnızca Türkiye’de 2020 yılında 23 bini aşkın elektrikli araç satışı yapılmıştır. Ayrıca Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği tarafından açıklanan 2020 verilerine göre, Türkiye’de 2000’i aşkın elektrikli araç şarj istasyonu bulunmaktadır. Türkiye elektrikli araç şarj istasyonlarının konumu, TEHAD’ın web sitesinden alınan fotoğraftaki haritadan görülebilmektedir. (https://www.tehad.org/2020/11/09/turkiye-sarj-istasyonu-haritasi-bolgeler-2020/).

Elektrikli Araçların Bakımı Nasıl Yapılır?

Elektrikli araçların periyodik bakımları benzinli ve dizel araçlara göre daha farklı olduğundan, buna bağlı olarak bakım maliyetleri de çok daha düşüktür. Marka ve modele göre değişiklik gösterebilmekle birlikte, elektrikli araçların bakımları her 2 yılda veya her 34 bin kilometrede yapılabilmektedir. Elektrikli araçların içerisinde herhangi bir yağ filtresi, hava filtresi veya içten yanmalı motor bulunmamaktadır. İlk periyodik bakımlarda genellikle yalnızca polen filtresi ve fren hidroliği değiştirilmektedir. Elektrikli araçlardaki bakım ve değişim gerektiren parçaların sayısının az olması sebebiyle, hem bakım sürelerini hem de bakım maliyetlerini ciddi bir oranda düşürmektedir.

Elektrikli Araçların Doğaya Faydaları Nedir?

Elektrikli araçların doğaya faydaları aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Gürültü kirliliği yaratmazlar.
• Bakım maliyetleri son derece düşüktür.
• Hava kirliliğine yol açmazlar.
• Karbondioksit salınımı yapmazlar.
• Daha az enerji ile daha çok iş yaparlar.
• Hava ve çevreye olan katkıları sebebiyle sağlık sorunlarının azalmasına yardımcı olurlar.

Elektrikli Araç ve Benzinli Araçlar Arasındaki Farklılıklar Nedir?

Elektrikli araçlarla benzinli araçlar arasındaki farklar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Benzinli araçlar içten yanmalı motorla çalışırken, elektrikli araçlarda içten yanmalı motor bulunmaz.
• Benzinli araçlarda hava ve yağ filtresi bulunurken, elektrikli araçlarda hava ve yağ filtresi bulunmaz.
• Benzinli araçların bakım süreleri daha kısa ve bakım maliyetleri daha yüksektir.
• Elektrikli araçların bakım süreleri daha uzun ve bakım maliyetleri daha düşüktür.
• Elektrikli araçlar, çevre ve doğa dostudur.
• Elektrikli araçlar, ihtiyaç duyduğu enerjiyi bataryada depolanmış olan elektrik enerjisinden alırken, benzinli araçlar ise yakıt deposuna ihtiyaç duyar ve enerjisini fosil yakıtlardan temin eder.
• Elektrikli araçlar çok sessiz çalışırlar ve gürültü kirliliğine yol açmazlar.

Elektrikli Araç Teknolojisi Nedir?

Elektromobilite veya e-mobility olarak da ifade edilebilen elektrikli araç teknolojisi, enerjisini elektrikten sağlayan araçlar için kullanılan bir ifadedir. Bu tanım; tamamen elektrikle çalışan araçların yanı sıra aynı zamanda hibrid araçlar ile hidrojen yakıt hücresi teknolojisini kullanmakta olan araçları kapsar. Elektrikli araç teknolojisi yeni bir teknoloji zannedilse de aslında 150 yılı aşkın bir geçmişe sahiptir. Elektriğin sanayide aktif bir şekilde kullanılmasının ardından, ulaşımda da kullanılmasına yönelik çalışmaların temelleri günümüzden çok daha eski tarihlere dayanmaktadır. Elektrikli araç teknolojisinin temel amacı, fosil yakıtlar gibi geri dönüşümü olmayan yakıt türlerinin kullanılması yerine sürekli üretim imkânı bulunan elektrik enerjisi ile ulaşımı sağlamaktır. Bu sayede çok daha çevre ve doğa dostu bir ulaşım ağı kurmak mümkündür.

Elektrikli Arabalar Neden Pahalıdır?

Elektrikli arabalar içerisinde çok sayıda kwh batarya bulunur. İleri teknoloji ürünü olan bu bataryaların birim fiyatları oldukça yüksektir. Ayrıca bir araca içindeki ağırlıklarla beraber itme gücü sağlayacak kapasitede bir elektrik motoru, içten yanmalı bir motora göre çok daha maliyetlidir. Bu sebeple elektrikli araçlar çok daha az sayıda parça bulundurmasına rağmen, içten yanmalı motora sahip araçlara göre daha pahalıdır.

Elektrikli Araba Üreten Markalar Nelerdir?

Elektrikli araba üretimine geçmiş olan ve piyasada elektrikli araba satışı yapmakta olan markalar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Tesla
• Nissan
• Porsche
• Mercedes-Benz
• BMW
• Chevrolet
• Volkswagen
• Jaguar
• Hyundai
• Renault
• Ford
• Smart